Bioplastics onder de loep genomen

De term biobased (of biosourced) verwijst naar de plantaardige kunststoffen die gemaakt zijn uit plantenresten zoals maïs of bieten, zonder toevoeging van aardoliederivaten. Exclusief de energie die nodig is voor de productie ervan, verbruiken bioplastics geen fossiele energie. De grondstof is hernieuwbaar. Merk op dat het eerste plastic dat de mens heeft uitgevonden bioplastisch was: de gebroeders Hyatt ontwikkelden het celluloid in 1869, op basis van houtcellulose en caseïne (melkeiwit) ...

De term biologisch afbreekbaar betekent dat het materiaal zich ontbindt onder invloed van natuurlijke organische elementen zoals insecten, bacteriën, schimmels en andere micro-organismen (zie onze vorige blog over kunststoffen).

Een biobased plastic is niet noodzakelijk biologisch afbreekbaar. Vandaag produceren we bovendien evezeer afbreekbaar plastic op basis van aardolie. Ten slotte zijn sommige kunststoffen zowel biobased als biologisch afbreekbaar. Deze twee begrippen zijn met andere woorden fundamenteel verschillend, en moeten dan ook strikt van elkaar onderscheiden worden.

Moeten we nu de voorkeur geven aan biosourced plastic?

Biobased plastic gebruikt hernieuwbare bronnen als grondstoffen. De afbraak van dit plastic (bijvoorbeeld door verbranding) produceert geen fossiele CO2. Het is echter nog te vroeg - de geproduceerde hoeveelheden zijn nog steeds relatief laag - om uit te maken of het gebruik van voedselderivaten om plastic te produceren geen negatieve invloed zal hebben op de prijzen van deze voedselgrondstoffen. We kennen nu wel de impact die de introductie van biobrandstof in de auto-industrie op wereldschaal heeft gehad op de prijs van de betreffende voedingsmiddelen (soja, maïs, enz.).

Biobased plastic heeft dezelfde recycleerbaarheidskwaliteiten als een gelijkaardig plastic op basis van aardolie. Het veroorzaakt dus dezelfde problemen op het vlak van afvalbeheer als traditioneel plastic.

Kan compost effectiever zijn?

Compostering is de biologische afbraak onder specifieke temperatuur-, vochtigheids- en zuurstofomstandigheden en met menselijke tussenkomst om het proces te beheersen. Het "composteerbare" karakter van de producten wordt ook bevestigd door certificeringen die de totale afbraak binnen 6 maanden garanderen alsook de afwezigheid van giftige residuen voor het milieu. Een composteerbaar product is mogelijk niet biologisch afbreekbaar (indien het in de natuur wordt gelaten waar de temperatuur lager is dan in een compost), maar de ontledingsresiduen zijn niet giftig. Het is dus allemaal niet zo eenvoudig als verwacht...

Er zijn ook twee soorten compost: industriële compost en thuiscompost (die thuis kan worden georganiseerd). Industriële compostering zorgt voor een relatief snelle ontleding in een omgeving met hoge temperaturen (> 40 ° C). Meestal worden de ontledingsgassen ook gerecupereerd en hergebruikt om energie te produceren, wat een grotere energie-efficiëntie garandeert. 

Er zijn certificeringen "OK compost" (wat aangeeft dat het plastic naar een industriële compost kan worden gebracht) en "OK compost HOME" (wat betekent dat het plastic thuis kan worden gecomposteerd).

En recycling, is dat altijd de oplossing?

Technisch gezien zijn alle kunststoffen recycleerbaar. Alleen zijn niet alle processen op dit moment niet winstgevend. Met andere woorden: recycling is (veel) duurder dan de productie van nieuw plastic. Pech voor recyclingkanalen ... Er is bovendien nog steeds geen recyclinglijn voor biologisch afbreekbaar plastic. Het is ingedeeld in de categorie "O" als "other" (code 7) in recyclingcodes en wordt momenteel niet gerecycleerd.

Wanneer de biologisch afbreekbare kunststof wordt gemengd met traditionele kunststof (bijvoorbeeld tijdens een collectieve inzameling), verslechtert dit de uiteindelijke kwaliteit van het gerecycleerd product. 

En het oxo-afbreekbare plastic dan?

Oxo-afbreekbaar plastic, ook wel oxo-biologisch afbreekbaar genoemd, is een plastic dat uiteenvalt onder de gecombineerde werking van licht en zuurstof. Het breekt echter niet volledig af. Het wordt alleen opgedeeld in steeds kleinere deeltjes, tot die zelfs onzichtbaar worden voor het blote oog. Deze deeltjes blijven heel lang in de natuur. Ze worden vaak opgenomen door micro-organismen en door alle dieren die zich ermee voeden. Ten slotte vinden we deze microplastics in het menselijk lichaam. Ze zijn van nature giftig en vormen naast een groot probleem voor het milieu een niet te onderschatten gevaar voor de volksgezondheid. Dit product is zo gevaarlijk dat het geleidelijk wordt verboden in de meeste landen, en wie weet misschien zelfs overal ter wereld..

Het is daarom dan ook allesbehalve eenvoudig om in dit domein je weg te vinden, en het is nog moeilijker om over concrete en correcte informatie te beschikken. Ziehier daarom, om u te helpen, enkele eenvoudige regels:

1. Als u de keuze hebt, weigert dan bioplastics, alsook traditioneel plastic, zelfs al is het biologisch afbreekbaar of biobased. Zeker het wegwerpplastic moet u te allen koste vermijden (verpakking, beker, rietje, oorstokjes...);

2. Als het plastic biologisch afbreekbaar is, breng het dan terug naar een industrieel composteringscentrum;

3. Gooi het alleen als het "THUIS" composteerbaar is (en industriële compostering niet beschikbaar is), in uw thuiscompost;

4. Plaats het niet terug voor recycling;

5. Gooi het in NOOIT in het wild