De herontdekking en het wereldsucces van de benzoëhars
Le Papier d’Arménie zoals die vandaag nog steeds gekocht en gebruikt wordt, dateert van het einde van de 19e eeuw. Omstreeks die tijd kwam de Franse chemicus Auguste Ponsot terug van een reis naar Armenië, waar hij een merkwaardige ontdekking had gedaan. Hij had er namelijk vastgesteld dat de Armeniërs beschikten over een alternatieve manier om hun huis te verfrissen en te parfumeren: ze verbrandden er benzoë, een aromatische harssoort die afkomstig is uit Maleisië, waar hij onttrokken wordt aan de styrax-struiken.
Eenmaal terug in zijn vaderland besloot Ponsot daarom om deze vondst verder te verfijnen en naar zijn hand te zetten. Hij deed daarvoor een beroep op de apotheker Henri Rivière. Samen ontwikkelden ze een nieuwe en handige verbruiksvorm voor de benzoëhars: eerst en vooral lieten ze de hars in ethanol week worden. Vervolgens dompelden ze vloeipapier onder in gezouten water (om zo het verbrandingsproces te vertragen), waarna ze het vloeipapier lieten drogen, om die vervolgens ook in de ethanol te laten weken, en ten slotte in de oven hard te laten worden. Tot op de dag van vandaag is deze productiemethode onveranderd gebleven. Le Papier d’Arménie was geboren!
Het nieuwe product van Ponsot en Rivière werd al snel onthaald op een daverend succes: ze wonnen er enkele internationale prijzen mee, en Le Papier d’Arménie werd zelfs op de wereldtentoonstelling van 1889 in Parijs onder de internationale aandacht gebracht. Het succes van hun uitvinding was verzekerd.
Gebruikswijzen en voordelen van Papier d'Arménie
Om Le Papier d’Arménie correct te gebruiken, moet je eerst een strook uit de bundel scheuren, om die vervolgens om te plooien tot een ‘accordeon’ en zorgvuldig te verhitten – zonder hem echter aan het branden te brengen, want dan brandt hij gewoon op, zonder zijn aromatische geur en reinigende werking te verspreiden.
Vandaag wordt Le Papier d’Arménie opnieuw meer gebruikt als een alternatief binnenhuisparfum, ter vervanging van wierook en chemische luchtverfrissers. Le Papier d’Arménie heeft namelijk, bovenop zijn vanilleachtige geur, enkele interessante kenmerken: zo zou hij mijten en insecten afweren en is zijn aroma sterk genoeg om indringende geuren zoals die van vet en tabak te verdringen. Daarenboven krijgt de benzoëhars ook nog bepaalde genezende en pijnverzachtende effecten toegeschreven: het zou een veelgebruikt middel zijn tegen astma en tegen hevige hoest, en bovendien zou het ook de genezing van wonden bevorderen.
Le Papier d’Arménie kent ook nog een interessante toepassing voor de boekenliefhebbers onder ons: oude boeken krijgen vaak na verloop van tijd een muffe geur. Om deze tegen te gaan kan je een strookje Papier d’Arménie tussen het boek steken, opdat de vanilleachtige geur zich zo door de bladeren van het boek zou verspreiden. Lezen is nooit zo bedwelmend geweest!
Hoewel Le Papier d’Arménie echter minder toxische stoffen bevat dan wierook en chemische luchtverfrissers, moet er omzichtig mee omgesprongen worden: benzoëhars verspreidt bij zijn verbranding namelijk o.m. koolstofmonoxide en formaldehyde. Daarom is het aanbevolen om het met mate te gebruiken (hoogstens 3 tot 4 strookjes per week), en dan ook vooral altijd in verluchte ruimtes