Toegang tot drinkbaar water: een fundamenteel recht dat met de voeten getreden wordt?

Relaas van een steeds feller bevochten grondstof

INHOUDSTAFEL

  • Water: een steeds feller bevochten grondstof

    • Drinkbaar water in enkele cijfers samengevat

  • Reservoirs voor drinkwater

  • De Tuli drinkflessen, een solidair project: twee vliegen in één klap

In 2010 erkende de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties het recht op drinkbaar water als een fundamenteel recht, omdat het onmisbaar is voor een volwaardige uitoefening van het recht op leven en, meer algemeen, van alle mensenrechten [3].

Vandaag de dag heeft 1 persoon op 3 nog steeds geen toegang tot drinkbaar water. Het recht op toegang tot drinkbaar water, alsook het recht op waterzuivering, zijn dus ontegensprekelijk fundamentele rechten die op schrijnende wijze met de voeten getreden worden. 

Kind drinkt kraanwater

1. Drinkbaar water: een steeds feller bevochten grondstof

Sinds 1980 is de vraag naar water jaarlijks met ongeveer 1 % toegenomen, en er wordt voorspeld dat deze stijging zich op hetzelfde tempo zal verderzetten tot 2050. Kortom: water is een grondstof die steeds zeldzamer en dus ook steeds waardevoller wordt. Water is het nieuwe goud.

In Europa spreekt het haast vanzelf dat kraantjeswater drinkbaar is. In Frankrijk, bijvoorbeeld, bestaan er  zogenaamde Agences Régionales de Santé (ARS) die instaan voor de productie van drinkbaar water, en daarnaast ook controles uitvoeren om de kwaliteit van het water  na te gaan, door o.m. toezicht te houden op de waterzuiveringsprocedures [4].

In Wallonië is het dan weer de zogenaamde Société Wallonne des Eaux (SWDE) die met deze taak belast is, en in Vlaanderen Aquafin. Niettemin bestaat er op wereldschaal nog steeds een schrijnende ongelijkheid, want veel ontwikkelingslanden hebben minder geluk wat waterzuivering en -voorziening betreft, zoals je op onderstaande afbeelding kunt zien.


Drinkwaterkaart van de wereld

In 2015 stelde de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties het Programma Duurzame Ontwikkeling voor 2030 op. Dit document bevat onder meer 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, en streeft ernaar "niemand aan zijn lot over te laten". 

procent water

Drinkbaar water in enkele cijfers samengevat

  1.  29 % van de wereldbevolking heeft nog steeds geen toegang tot drinkbaar water. 

  2. Bijna 25 % van de wereldbevolking lijdt aan acute waterstress (watertekort).

  3. 55 % van de wereldbevolking beschikt nog niet over waterzuivingssystemen die op veilige wijze beheerd worden;

  4. Per jaar overlijden 2,6 miljoen personen - dat betekent 5 personen per minuut - aan ziektes die het gevolg zijn van vervuild water.

  5. 2 miljard personen hebben geen toegang tot aangepaste sanitaire voorzieningen (lees: ze beschikken niet over toiletten).  Vermijden dat mensen zich buiten moeten ontlasten, zou zowel de publieke gezondheid, als die van het milieu ten goede komen [2].

2. Reservoirs voor drinkwater

Op het Afrikaanse continent is vooral Sub-Saharaans Afrika minderbedeeld op het vlak van water. En niet zozeer omdat die regio lijdt aan een structureel gebrek aan water, maar omdat ze gewoon niet beschikt over de nodige infrastructuur om het vervuilde water te zuiveren en aldus drinkbaar te maken. 

Volgens de Wereldbank beschikken zo'n 400 miljoen Afrikanen niet over een betrouwbare aanvoer van drinkbaar water. 

Daarbovenop is het ook zo dat rurale gebieden op het Afrikaanse continent vaak ver verwijderd liggen van de nationale watervoorzieningsnetwerken [6]. En dat is een cruciaal vraagstuk, aangezien 80 % van de ziektes die Afrika teisteren in verband staan met water. 

Volgens de Verenigde Naties overlijden jaarlijks ongeveer 1,7 miljoen personen aan de gevolgen van diarree, waardoor het de tweede belangrijkste doodsoorzaak ter wereld is,  na  acute luchtweginfecties [7].

Om het tekort aan drinkbaar water te verhelpen, en er zo voor te zorgen dat hun inwoners zonder risico's voor hun gezondheid water kunnen drinken, proberen vele ontwikkelingslanden reservoirs voor drinkwater aan te leggen. 

Niettemin moeten, eenmaal die reservoirs aangelegd zijn, nog regelmatig controles uitgevoerd worden door gekwalificeerde personen, aangezien de waterputten gemakkelijk vervuild of besmet kunnen geraken.

3. Tuli waterflessen : twee vliegen in één klap

Na een humanitaire reis naar Oeganda besloot Nathalie Peeters, 27 jaar oud, om haar eigen bedrijf te starten: Tuli. Tijdens haar reis voorzag ze scholen en vluchtelingenkampen van keramieken waterfilters. Vandaag hebben naar schatting 20 miljoen Oegandezen nog steeds gaan toegang tot drinkbaar water [1].  

Daarom verkoopt Tuli keramieken waterflessen- en kruiken, die op ambachtelijke wijze in Europa gemaakt zijn. De producten worden namelijk in Brussel ontworpen, de fles wordt in Oekraïne vervaardigd, en de dop wordt in Duitsland gemaakt.  KissPlanet verkoopt ook de door Tuli ontworpen waterflessen. Keramiek is een natuurlijk materiaal dat de smaak of geur van uw water niet verandert, maar wel vaatwasmachinebestendig is.
Elke aangeschafte kantine geeft een Oegandese student toegang tot schoon water. 
  

Vrouw met TULI fles

De coördinaten die op je waterfles te lezen zijn, verwijzen naar de exacte locatie van de school waar een waterfilter, met een geschatte levensduur van minimum 2 jaar, geplaatst zal worden, om zo de leerlingen en het onderwijspersoneel toegang te verlenen tot drinkbaar water. De scholen die door Tuli gesteund worden, tellen tussen 223 en 700 leerlingen. 

Tuli wil helpen meebouwen aan een wereld waar iedereen op duurzame wijze toegang heeft tot drinkbaar water. Tot op vandaag heeft Tuli dankzij haar keramieken drinkflessen 232 650 plastieken flessen per jaar uitgespaard, en daarenboven 1 257 Oegandese leerlingen toegang verleend tot drinkbaar water.

Samenvatting van de verschillende etapes van het project:

- keuze van de scholen – in samenwerking met de locale ngo  SPOUTS ;

- vervaardiging van de drinkflessen – Tuli communiceert de geografische coördinaten van de scholen aan het Oekraïense bedrijf ;

- Vermindering van het afval – de klant ontvangt zijn herbruikbare drinkfles ;

- Installatie van de keramieken waterfilters door SPOUTS;

- Toegang tot drinkbaar water – SPOUTS controleert de installaties om de 6 maand.

Groene TULI fles

Kort samengevat komt het er dus op neer dat het recht op toegang tot drinkbaar water een volkomen verwaarloosd recht is, en dat we nog veel werk voor de boeg hebben indien we de meer dan 2 miljard personen willen helpen [3] die nog steeds geen toegang hebben tot drinkbaar water. Als gegoede Westerlingen kunnen we niet genoeg beseffen hoeveel geluk we wel niet hebben, want dagelijks eenvoudigweg gezond water drinken is niet voor iedereen zo vanzelfsprekend.

Indien deze plaag - want dat is het gebrek aan drinkbaar water in zekere zin - je niet onverschillig laat, aarzel dan zeker niet om je steentje bij te dragen door een Tuli waterfles te kopen. Aldus lever je op een originele manier een bijdrage tot een betere wereld, want iedereen heeft recht op toegang tot drinkbaar water.

Eline
Hoe maak je van ondrinkbaar water drinkbaar water?
Ontdek de verschillende doeltreffende mechanische en chemische filtertechnieken